This post is also available in:
Español
English
Als je ooit hebt gevoeld dat een elektrische gitaar kon klinken als de wind tussen de bomen of als het mysterieuze gezang van een vogel in de jungle, dan luisterde je waarschijnlijk naar “La danza de los Mirlos” (De Dans van de Merels). Dit Peruaanse muziekklassieker is jarenlang onterecht als “cumbia” bestempeld, maar in werkelijkheid behoort het tot een veel authentieker en oorspronkelijker genre uit Peru: de Amazone-Chicha.
Het is niet zomaar een lied – het is een sonische reis naar het regenwoud. Een hypnotiserend ritme, een gitaar die lijkt te praten met de natuur, en een energie die grenzen overstijgt zonder haar essentie te verliezen. Hoe is dit muzikale juweel ontstaan en waarom blijft het wereldwijd weerklinken? Ga met me mee in dit verhaal vol anekdotes en ontdekkingen.
Het verhaal van een Amazone-dans
Om De Dans van de Merels te begrijpen, moeten we terug naar de jaren ’70, diep in de Peruaanse jungle, in de stad Moyobamba, in de regio San Martín. Daar begon een groep jonge muzikanten te experimenteren met elektrische gitaren en tropische klanken, zonder hun Amazone-wortels te verloochenen. Los Mirlos, onder leiding van Jorge Rodríguez Grández, stonden op het punt om de Peruaanse muziek radicaal te veranderen.

De naam van het nummer is geen toeval. In het Peruaanse regenwoud zijn merels zwarte vogels die een scherp en herhalend gezang produceren, alsof ze met de bomen praten. Er wordt gezegd dat Rodríguez Grández wilde dat de gitaar dat geluid nabootste. Zo ontstond de hypnotiserende melodie die het lied wereldberoemd zou maken.
“We wilden dat de gitaar zong als een merel, dat mensen de jungle in de muziek konden voelen,” vertelde Jorge Rodríguez ooit in een interview.
Maar De Dans van de Merels was geen instant succes. In Lima, waar Colombiaanse cumbia en rock de boventoon voerden, werd dit nieuwe geluid met scepsis ontvangen. Toch omarmden jongeren uit volkswijken, migranten uit de jungle en de Andes die in de grote stad naar een eigen identiteit zochten, dit ritme. Zo werd de Chicha geboren – een genre dat elektrische gitaren uit de rock, timbales uit de cumbia en melancholische melodieën uit de Andesmuziek vermengt.

Waarom het geen cumbia is
Veel mensen blijven De Dans van de Merels “cumbia” noemen, maar dat is alsof je zou zeggen dat pisco sour een Chileense cocktail is – pure heiligschennis. Cumbia, afkomstig uit Colombia, heeft een strakkere baslijn en een andere structuur. Chicha daarentegen onderscheidt zich door het gebruik van elektrische gitaren met psychedelische effecten, geïnspireerd op de surfrock van de jaren ‘60, maar met een diepe Peruaanse ziel.

Als je goed naar het nummer luistert, merk je dat het ritme niet dat van klassieke cumbia is. Het is vrijer, vloeiender, bijna hypnotisch. Het is een oproep tot dans – maar niet tot eender welke dans: het is een Amazone-ritueel dat naar de dansvloer is gebracht.
“Ik herinner me de eerste keer dat ik het hoorde op een festival in Amsterdam. Mensen dansten alsof ze in trance waren, en even voelde het alsof ik midden in een onbekende jungle stond, omringd door mysterieuze geluiden”, vertelt Marijke, een Nederlandse vrouw die na dat concert een fan van het genre werd.
Een grensoverschrijdend succes
Sinds de release heeft De Dans van de Merels meer gereisd dan velen van ons. Het werd geremixt, gecoverd en zelfs gebruikt in soundtracks van films en series. Alternatieve rockbands gebruikten het als referentie en dj’s van over de hele wereld hebben het verwerkt in hun elektronische sets.
Maar het meest verbazingwekkende is dat het nooit uit de mode is geraakt. Waar het ook klinkt, het brengt feest. Of het nu is op een Limaanse peña, een Europees festival of een hipsterbar in Brooklyn – dit nummer zet iedereen aan het dansen.

De nalatenschap van een jungle-lied
Vandaag de dag zijn Los Mirlos nog steeds actief en brengen ze hun muziek naar nieuwe generaties. En hoewel velen het nog steeds “cumbia” noemen, erkent steeds meer volk de waarheid: het is Chicha, met trots en zonder discussie.
Dus de volgende keer dat je De Dans van de Merels hoort, sluit dan je ogen. Stel je het regenwoud voor, het gezang van de vogels, de wind tussen de bomen. En laat de gitaar je meenemen op een reis naar een diep, hypnotisch en magisch Peru.
En jij? Wanneer hoorde jij voor het eerst De Dans van de Merels? Vertel het ons in de reacties en deel dit artikel met je vrienden die houden van goede muziek.